Id-dieta Mediterranja hija l-aħjar għas-saħħa

Il-popli tal-Mediterran igawdu mill-aħjar saħħa kardjovaskulari. Ħafna assoċjazzjonijiet tas-saħħa jużawha bħala l-mudell ta’ kif għandha tkun dieta tajba. Fil-kċina Mediterranja jintużaw ħafna l-melħ u ż-żejt, b’abbundanza. Forsi hija din ir-raġuni għaliex in-nies ta’ dan ir-reġjun, magħhom il-Maltin, joqogħdu lura milli jieklu dan l-ikel. Il-melħ u ż-żejt huma t-tnejn meqjusin ta’ detriment għas-saħħa , speċjalment dik tal-qalb. Imma jista’ jkun ukoll li, wara kollox, jistgħu jkunu ta’ benefiċċju għas-saħħa wkoll.

 

Hawn taħt issibu lista tal-aktar ikel komuni li fih kwantità ta’ melħ:

  • Iż-żebbuġ, pereżempju, jista’ jittiekel biss wara li jkun qagħad fis-salmura għal ġimgħat sħaħ;
  • Il-ġobon feta jiġi ppriservat fis-salmura wkoll;
  • Il-kappar, it-tadam imqadded u l-ħaxix fil-pikles kollha huma ppreparati bi kwantità kbira ta’ melħ;
  • L-inċova, il-bakkaljaw u l-aringi huma parti integrali mill-kċina tagħna u dawn jiġu maħżuna fil-melħ;
  • Il-ħobż, il-ħelu, u z-zlazi tal-Mediterran kollha għandhom kontenut għoli ta’ melħ;
  • It-taramosalata Griega hija magħmula mill-bajd tal-bakkaljaw, u z-tzatziki minn ħjar frisk immellaħ li, wara li jissaffa, jitħallat mal-jogurt;
  • Il-baba ghanoush tal-Afrika ta’ Fuq hija magħmula minn brunġiel mixwi mħallat mat-taħini, tewm, meraq tal-lumi, żejt taż-żebbuġa u kwantità ta’ melħ;
  • Kull tip ta’ laħam ipproċessat bil-melħ bħal jamon serrano, prosciutto, salami u kwalitajiet oħra ta’ zalzett.

Iż-żejt taż-żebbuġa huwa l-bażi tad-dieta Mediterranja. L-ebda żejt ieħor ma fih xaħam mono mhux saturizzat (monounsaturated fat) daqskemm fih iż-żejt taż-żebbuġa. Mal-insalati u ħaxix jew ħut mixwi iżid fil-palat. Iż-żejt taż-żebbuġa verġni, li jikkumbina tant tajjeb meta miżjud mal-insalati, għandu kemxejn togħma morra minħabba l-antiossidanti li fih. Il-melħ u ż-żejt taż-żebbuġa jikkumplimentaw lil xulxin – il-melħ jgħin biex toħroġ it-togħma bnina u naturali taż-żebbuġa fiż-żejt.

Dawk li jsegwu dieta baxxa fil-melħ jistgħu jibqgħu lura milli jgawdu d-dieta Mediterranja, jew jippruvaw inaqqsu l-ammont ta’ melħ li hu parti minnha. Imma qabel tgħid le għad-dieta Mediterranja u l-benefiċċji ta’ saħħa li ġġib magħha, tkellimha mat-tabib tiegħek għax, għal sekli sħaħ, ir-riżultat ta’ dan l-ikel bnin kien dejjem wieħed pożittiv.